Застани,
Размисли,
Провери.
не се што ќе прочиташ е така како што изгледа.
Проектот „Future Fluent“ има за цел да се справи со критичната потреба за медиумска писменост меѓу младите во Северна Македонија. Со оглед на широко распространетото влијание на социјалните мрежи и дигиталните платформи, од суштинско значење е да се едуцираат младите и да учат вештини за критичко проценување и навигација низ информациите кои ги среќаваат онлајн.
Застани.
Пред да споделите билошто, застанете и размислете за точноста. Брзо запирање може да спречи ширење на дезинформации.
Размисли.
Провери.
Кога ќе видите информации, размислувајте критички. Кој ги создал? Кој е нивниот мотив? Дали има пристрасности?
Секогаш проверувајте ги фактите пред да верувате или споделувате информации. Користете веродостојни извори и алатки за проверка на факти.
.png)
Дезинформациите можат брзо да се шират преку дигиталните платформи, создавајќи конфузија и доведувајќи поединците во заблуда. Овој дел им помага на корисниците да ги разберат различните видови на дезинформации, како лажни вести и длабоки фалсификати, и обезбедува практични техники за верификација на извори и проверка на факти.
Вовед во серијалот подкасти #FutureFluent: 5 разговори што вреди да се слушнат
Појавата на дезинформации, огромниот прилив на содржини и недостигот на критичко размислување целосно го променија начинот на којшто ја консумираме и ја перципираме медиумската содржина. Токму затоа ја започнавме оваа специјална серија подкасти како дел од проектот Future Fluent 2.0 – со цел да отвориме важни разговори за медиумската писменост во денешниот дигитален свет.
Подкаст #FutureFluent
Епизода 1 – Филип Стојановски
Во оваа епизода, наш гостин е Филип Стојановски од Метаморфозис – експерт со долгогодишно искуство во областа на медиумската писменост и дигиталните закани.
Во епизодата зборуваме за:
-
Што претставува дезинформација и како се шири
-
Како да препознаеме лажна содржина
-
Какви закани претставува дезинформацијата за општеството и демократијата
Филип споделува реални примери, професионални искуства и совети за тоа како да останеме информирани во време на манипулација и лажни вести.
Епизода 2 – Бојан Кордалов
Во оваа епизода, наш гостин е Бојан Кордалов – комуниколог и еден од водечките експерти за медиумска писменост во нашата земја.
Во епизодата зборуваме за:
-
Што значи медиумска писменост во дигиталната ера
-
Зошто е поважна од кога било во времето на социјалните мрежи
-
Каде се наоѓа нашето општество во борбата со дезинформации
Бојан ги споделува своите лични и професионални гледишта, дава критичка анализа на медиумската сцена во Северна Македонија и нуди идеи како да ја унапредиме медиумската култура.
Епизода 3 – Проф. д-р Марина Тунева
Во оваа епизода, наш гостин е проф. д-р Марина Тунева – професорка на Институтот за комуникациски студии (ИКС) и истакната експертка за медиумска етика и комуникациски политики.
Во епизодата зборуваме за:
-
Што претставува етички медиум
-
Кои се обврските на медиумите за да се сметаат за етички
-
Како треба да функционира медиум за да биде кредибилен, транспарентен и одговорен
Професорката Тунева ги споделува своите академски и практични согледувања, зборува за предизвиците и стандардите во новинарството и за важноста на етичкиот пристап во известувањето.
Епизода 4 – Весна Никодоноска
Во оваа епизода, наш гостин е Весна Никодоноска од Македонскиот институт за медиуми (МИМ) – долгогодишна истражувачка и тренерка во областа на медиумската писменост.
Во епизодата зборуваме за:
-
Зошто е важно да се зборува за медиумската писменост
-
Зошто медиумската писменост е потребна за секого, без разлика на возраст или професија
-
Колку е медиумски писмена нашата популација и дали луѓето знаат да разликуваат вистинита од лажна информација
Весна го нагласува значењето на континуирана едукација и критичко размислување како алатки за справување со сè порафинирани форми на дезинформации.
Епизода 5 – Моника Аксентиевска
Во оваа епизода, наш гостин е Моника Аксентиевска од Институтот за комуникациски студии (ИКС) – комуниколог со фокус на медиумска писменост и дигитални предизвици.
Во епизодата зборуваме за:
-
Две групи кои се најмногу погодени од дезинформации – младите и постарите генерации
-
Зголемување на бројот на медиуми и количината на информации што секојдневно ги консумираме
-
Зошто критичкото размислување е клучно, особено кај младите
-
Како да им пристапиме на овие две категории и кои методи се најефективни
Моника ја истакнува важноста на прилагоден пристап кон различни возрасни групи и потребата од долгорочна стратегија за медиумска едукација.
Прирачник за медиумска писменост
за Наставници
Прирачник за медиумска писменост
за Ученици
Разбирање на медиумски пораки.
Медиумските пораки се создаваат за да информираат, убедат или забават. Овој дел ќе ве научи како да ја анализирате целта, целната публика и скриените пораки на медиумските содржини, помагајќи ви да препознаете пристрасност и пропаганда.

Цел и Публика
Како да ја идентификувате намерната цел и целната публика на медиумската содржина.

Препознавање на Пристрасност
Техники за откривање на пристрасност и разбирање на нејзиното влијание врз медиумската потрошувачка.

Препознавање на Пропаганда
Примери и стратегии за идентификување на пропаганда во медиумите.
#FutureFluent Галерија
![]() | ![]() | ![]() | ![]() |
---|---|---|---|
![]() | ![]() | ![]() | ![]() |
![]() | ![]() | ![]() | ![]() |
![]() | ![]() | ![]() | ![]() |

Евалуација на извори.
Не сите извори на информации се создадени еднакви. Оваа тема се фокусира на оценување на веродостојноста на различни медиумски извори, помагајќи им на корисниците да разликуваат помеѓу веродостојни и неверодостојни извори на информации.
1. Критериуми за евалуација на извори: Клучни фактори кои треба да се земат предвид при оценување на веродостојноста на еден извор.
2. Веродостојни наспроти неверодостојни извори: Карактеристики на доверливи извори и предупредувачки знаци на неверодостојни извори.
3. Крстосување на информации: Како да се верификуваат информациите преку крстосување на повеќе извори.
Дигитален отпечаток и приватност.
Секоја онлајн акција остава дигитален отпечаток. Овој дел ве едуцира за влијанието на вашиот дигитален отпечаток и нуди најдобри практики за заштита на приватноста онлајн.
Управување со вашиот дигитален отпечаток: Практични чекори за контрола и минимизирање на вашиот дигитален отпечаток.
Совети за заштита на приватноста: Најдобри практики за заштита на личните информации онлајн.
Алатки за приватност: Препорачани алатки и поставки за подобрување на онлајн приватноста.
Медиумска продукција.
Креирањето на медиумска содржина носи со себе одговорности. Овој дел ги опфаќа основите на создавање одговорна медиумска содржина и етичките размислувања поврзани со медиумската продукција.
-
Вовед во медиумска продукција: Преглед на процесот на медиумска продукција.
-
Етичко создавање медиуми: Насоки за етичките размислувања при создавање медиумска содржина.
-
Технички вештини: Основни вештини и алатки потребни за производство на висококвалитетна медиумска содржина.
-
Совети за создавање содржина: Практични совети за создавање ангажирачка и одговорна медиумска содржина.

Поддржано од
Иницијатива за зајакнување на младите во медиумската писменост поддржана од Амбасадата на Република Чешка во Северна Македонија.

